معرفی گرایش فرآیندهای جداسازی

گرایش فرآیندهای جداسازی یکی از گرایش های کارشناسی ارشد مهندسی شیمی محسوب می شود که داوطلبین می توانند در انتخاب رشته خود آن را انتخاب نمایند. علی رغم کاربرد فراوان این گرایش در کشور برخی داوطلبین شناخت مناسبی از این گرایش ندارند و همین موضوع باعث شده است تا در انتخاب این گرایش با سردرگمی و ابهام مواجه شوند.

گرایش فرآیند های جداسازی شامل برسی عملکرد، طراحی و مدل ‌سازی انواع فرآیند های جداسازی پایه نظیر انواع تقطیر، انواع استخراج، جذب و دفع، تبلور، خشک کردن و همچنین روش ‌های نوین جداسازی نظیر فرآیند های غشایی، فرآیندهای الکتروشیمیایی، جذب سطحی روی مواد نانو ساختار، جداسازی واکنشی و حذف آلاینده های زیست محیطی و … است. این گرایش در کنار طراحی فرآیند از پایه ای ترین گرایش های مهندسی شیمی محسوب می شود. فرآیندهای جداسازی در کلیه صنایع شیمیایی، پالایش نفت، پتروشیمی، گاز، محیط زیست، انرژی و صنایع نوین نقش کلیدی دارند. فارغ‌التحصیلان این رشته بر روی اصول عملکرد انواع فرآیندهای جداسازی و مباحث مربوط به طراحی این فرآیندها کار می کنند.

چارت درسی گرایش فرآیندهای جداسازی مهندسی شیمی:

گرایش فرآیندهای جداسازی همانند سایر گرایش های مهندسی شیمی ۳۲ واحد دارد که از این تعداد ۲ واحد مربوط به درس سمینار و ۶ واحد مربوط به پایان نامه است. ۲۴ واحد باقی مانده شامل دروس اجباری و اختیاری زیر است:
دروس اجباری: ریاضیات پیشرفته، ترمودینامیک پیشرفته، طراحی راکتور پیشرفته، جداسازی چند جزئی و انتخاب دو درس از بین سه درس پدیده های انتقال پیشرفته (یعنی انتقال حرارت پیشرفته، انتقال جرم پیشرفته و مکانیک سیالات پیشرفته).
دروس اختیاری: فرآيند های پالايش پيشرفته، طراحي واحد های عملياتي، پديده های سطحي، تكنولوژی پينچ، شبيه سازی فرآيند پيشرفته، استخراج مايع – مايع پيشرفته، فرآيند پيشرفته جذب سطحي، مهندسي هسته ای، كنترل پيشرفته، طراحي آزمايش ها و آمار كاربردی، انرژی های پايدار، تكنولوژی سيالات فوق بحراني و  فرايند اختلاط.
ذکر این نکته ضروریست که دانشجویان باید از بین دروس اختیاری بالا تنها دو درس را انتخاب کنند. همچنین ممکن است دانشگاه های مختلف در ارائه دروس اختیاری با یکدیگر اندکی متفاوت باشند که این موضوع به تصمیم گیری خود دانشگاه ها در مورد دروس پیشنهادی مربوط است.

بازار کار گرایش فرآیندهای جداسازی مهندسی شیمی:

گرایش فرآیندهای جداسازی به واسطه مباحثی که با آن سر و کار دارد در صنعت بسیار پرکاربرد بوده و از این رو برای فارغ التحصیلان این رشته در صنایع مختلف کشور امکان اشتغال وجود دارد. با توجه به ماهیت نفت خیز کشور، حوزه های نفت، گاز و پتروشیمی از جمله مهمترین فرصت های شغلی برای این گرایش محسوب می شود. از طرفی اساس مهندسی شیمی را جداسازی تشکیل می دهد و به همین خاطر تقریبا در تمام صنایع شیمیایی کشور فرصت شغلی مناسبی را می توان برای آن متصور بود.
گرایش فرآیندهای جداسازی در داخل کشور از نظر جایگاه هیئت‌علمی شدن وضعیت نسبتاً مناسبی دارد و در مقایسه با گرایش های هم رده مشابه، جذب هیئت علمی نسبتا مناسبی دارد. البته همان طور که می دانید جایگاه استادی و هیئت علمی شدن موضوعی نیست که بتوان با قطعیت بر روی آن حسابی باز کرد چون به طور کلی هم ظرفیت پذیرش اساتید اندک است و هم اینکه پروسه جذب هیئت علمی پروسه مخصوص به خودش را دارد!


خلاصه :

فارغ‌التحصيلان در این گرایش (Separation Processes) به بررسی عملکرد انواع فرآيندهای جداسازی و مباحث مربوط به طراحی اين فرآيندها احاطه می‌يابند. طراحی بهينه فرآيندهای جداسازی کلاسيک مانند تقطير، جذب و دفع، استخراج و همچنين آشنايی با مباحث نوين در صنعت جداسازی مانند سيستم های جداسازی غشايی، کریستالیزاسیون، پدیده های خشک کردن و اصول پديده‌های سطحی از جمله قابليت‌های منحصر به‌فرد فارغ‌التحصيلان اين گرايش می‌باشد. در اين گرايش دانشجويان علاوه بر دروس مربوط به پديده های انتقال يعني انتقال حرارت پيشرفته، انتقال جرم پيشرفته و انتقال مومنتوم(مكانيك سيالات پيشرفته)، آشنايی با انواع فرايندهای جداسازی مانند تقطير، استخراج، تبلور و نيز شبيه سازی و مدلسازی فرايندها از جمله مباحثی است كه به صورت تخصصی در اين گرايش مورد بررسی قرار مي گيرند. اين گرايش با توجه به دروس مربوطه زمينه ای مناسب را براي ادامه تحصيل در دوره دكتری فراهم مي­ سازد. دروس مشترك با سایر گرایش های مهندسی شیمی رياضيات عددی پيشرفته، طراحی راكتور پيشرفته و ترموديناميك پيشرفته می باشد.